† წმიდა ნიკოდიმოს ათონელი

უხილავი ბრძოლა
ნაწილი პირველი

თავი 38
სათნოებებში ვარჯიში საჭიროა მთელი გულმოდგინებით და მუდმივად

სათნოებების მოხვეჭის გზაზე ისე უნდა ვიმოქმედოთ, რომ ყოველთვის წინას ვესწრაფვოდეთ (ფილ. 3,13). თუ გვსურს, სწრაფად და წარმატებით მივაღწიოთ დასახულ მიზანს. თუნდაც მცირე ხნით შეჩერება უკანდახევას ნიშნავს, კეთილი საქმის შეწყვეტას, ჩვენი სისუსტისა და უდებების გამო, თან სდევს ვნებები, რომლებიც აქამდე გულმოდგინე შრომით დავძლიეთ. მგრძნობიარობისა და თავმოთნეობისკენ ჩვენი მიდრეკილების წყალობით ისინი მაშინვე თავს წამოყოფენ, გამოიღვიძებენ და უჯერო მოძრაობებსა და მისწრაფებებს წარმოშობენ. განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც ამას ხელს უწყობს ჩვენი გარეგნული მდგომარეობა. ვნებების ასეთი აღძვრა ყოველთვის ასუსტებს და აზიანებს კეთილ ჩვევებს და, რაც ყველაზე დამღუპველია, განგვაშორებს ღვთაებრივ მადლს, რომლის გარეშეც ჭეშმარიტად კეთილისა და სულიერის შეხმატკბილება ვერ ხდება.

იცოდე, სულიერი ცხოვრების გზა ბევრად განსხვავდება ჩვეულებრივი მიწიერი მოგზაურობისგან. მიწიერი მოგზაურობისას, როდესაც მოგზაური შეჩერდება, არაფერს კარგავს განვლილი გზიდან. მაგრამ თუ სათნოებების გზით მავალი ადამიანი სულიერი მსვლელობისას შეჩერდება, უკვე შეძენილი სათნოებებიდან ბევრს დაკარგავს. ჩვეულებრივი მოგზაურობისას რაც უფრო შორს მიდის მგზავრი, მით მეტად იღლება. სულიერი ცხოვრებისას კი რაც გრძელია გზა წინ სწრაფვისა (ფილ. 3,13), მით მეტ ძალასა და შეძლებას იძენ შემდგომი მოგზაურობისათვის.

ამის მიზეზი ისაა, რომ სათნოებების მოხვეჭისას ჩვენი უმდაბლესი ნაწილი - ხორცი, რომელიც სულის წინააღმდეგ აღძვრით სათნოების გზას მკაცრსა და საძნელოს ხდის, სულთან ორთაბრძოლაში უფრო და უფრო სუსტდება. ამასობაში კი უმაღლესი ნაწილი, სადაც სათნოება, ანუ სული მკვიდრობს, უფრო მეტად განმტკიცდება და განძლიერდება. ამიტომაც, რაც მეტად წარვემატებით სიკეთესა და სათნოებაში, მით უფრო მცირდება ის გაჭირვება და სიძნელე, გზის დასაწყისში რომ გვხვდება. ამასთანავე, ჩვენს გულში იღვრება და დღითიდღე იზრდება ღვთის მიერ მოვლენილი გამოუთქმელი, ფარული სიტკბოება. შედეგად უფრო და უფრო მეტი ხალისითა და ძალით ვესწრაფვით წინას, მსუბუქად მივიწევთ ერთი სათნოებიდან მეორისკენ და ბოლოს სულიერი სრულყოფილების მწვერვალსაც ვაღწევთ. აწ უკვე სული ყოველგვარი სიკეთის ქმნას იწყებს, არა ძალდატანებით და უსულგულოდ, არამედ ხალისიანი მისწრაფებითა და სიხარულით. რადგან ვნებებზე გამარჯვებული და ყოველივე მიწიერისგან მოწყვეტილი, ის ახლა ღმერთში დაივანებს და, მასში საამო სულიერი ღვაწლით გარემოცული, მუდამჟამს უტკბეს სიმშვიდეს განიცდის.