შვილნო ჩემნო, რომელთათვის კვალად მელმის,
ვიდრემდე გამოიხატოს ქრისტე თქვენ შორის (გალ. დ, ით).

მართლმადიდებელნო ძმანო ქრისტიანენო!

წმიდა ეკკლესია ადრითგან გვამზადებს ჩვენ, მიგებებად ქრისტეს შობის დღესასწაულისა. მრავალის დღის მარხვა მისთვის დააწესა წმიდამან ეკკლესიამან, რათა ჩვენ, განწმენდილნი სულითა და ხორცითა, ღირსებით შევეგებოთ ქრისტესა, ქვეყნად მომავალსა. ყოველნი საღმრთონი საკითხავნი, საგალობელნი, ლოცვანი, რომელნი გესმოდათ თქვენ ეკკლესიასა შინა განმავლობასა შინა ამა მარხვისასა, წინადვე გვახარებდენ, მოასწავებდენ და მოგვამზადებდენ ჩვენ ქრისტეს შობასა. მაშასადამე, უკეთუ წმიდა ეკკლესია ესრეთ ჰცდილობს ჩვენსა მომზადებასა, ჩვენც ჩვენითა მხრითაც უნდა ვეცადოთ და განვამზადოთ გული და გონება ჩვენი მიღებად ქრისტესა გულთა შინა ჩვენთა. მოვიხმაროთ აწ რაოდენიმე წამი განზრახვად და გამოკვლევად აზრისა მის, რომელსა მოგვცემს ჩვენ წმიდა მოციქული პავლე ამ სიტყვებში: შვილნო ჩემნო საყვარელნო, რომელთათვის კვალად მელმის, ვიდრემდე გამოისახოს ქრისტე თქვენ შორის. როგორ უნდა გამოისახოს ქრისტე ჩვენს გულებში? ანუ რა დამოკიდებულება უნდა იყოს ქრისტიანესა და იესო ქრისტეს შორის?

როგორც უფალი ჩვენი იესო ქრისტე ერთხელ იშვა ქალწულისაგან ბეთლემს, მერმე აღიზარდა, შემდეგ იწყო სწავლა და ქადაგება, იქმოდა მრავალთა სასწაულთა, ბოლოს ივნო, ჯვარს ეცვა, მოკვდა, დაიმარხა, აღსდგა მკვდრეთით და ამაღლდა ზეცად, მსგავსად ამისა იგივე ჩვენი უფალი იესო ქრისტე ხელ-ახლა ყოველი ქრისტიანე კაცის გულში უნდა იშვას, აღიზარდოს, იწყოს სწავლა და ქადაგება, სასწაულები ქმნას, ივნოს, ჯვარს ეცვას, აღსდგეს მკვდრეთით და ამაღლდეს ზეცად.

შენ ქრისტიანე ხარ, ძმაო ჩემო, და უჭირველია არა ერთგზის გიფიქრია იესო ქრისტეზე, ათასჯერ წარმოგითქვამს მისი სახელი, ათასჯერ გილოცავს მის სახელზე, გარნა ნუ გაგიკვირდება, თუ გითხრა, რომ იესო ქრისტე, იქნება, ჯერ არც კი დაბადებულა შენთვის, ანუ შენს გულში. როდის დაიბადება, ანუ რა სახით დაიბადება ქრისტე კაცის გულში, გკითხავ მე შენ? მხოლოდ იმ წამს, ძმაო, როდესაც შენ იგრძენ ჭეშმარიტი და ნამდვილი სიყვარული იესო ქრისტესი. რა სიყვარული არის ეს, იფიქრებ შენ. მე მეგონა, რომ კიდეც მიყვარდა იესო ქრისტე. როგორ აგიხსნა მე, ძმაო რა არის სიყვარული? სიყვარულს კაცი ვერ ახსნის სიტყვითა, თუმცა გულში კი გრძნობს. მაგრამ, იქმნება, რომლითამე მაგალითითა გაცნობო, რა არის სიყვარული: იქმნება შენ ვინმე გყავდეს ყოველთა უსაყვარლესი პირი, ანუ მეუღლე, ანუ შვილი, ანუ მეგობარი. წარმოიდგინე, რომ იგი დიდი ხანი არ გენახოს და მერმე უცბად დაინახო, რას იგრძნობ მაშინ? გული დაიწყებს ძგერასა; სული გაგინათლდება; რაღაც გამოუთქმელს სიხარულს იგრძნობ. სწორედ ეგრედვე უნდა იგრძნოს, ერთხელ მაინც კაცმა, როდესაც იგი იფიქრებს იესო ქრისტესა ზედა, და მაშინ მხოლოდ დაიბადება ანუ გამოისახება ქრისტე მის გულში. უკეთუ ესრედი გრძნობა არ გაუჩნდა კაცს გულში, მისთვის ქრისტე არ არის დაბადებული.

როდისაც ესრედ ქრისტე გამოისახა, ანუ დაიბადა სიყვარულის საშუალებითა შენს გულში, მერმე იგი უნდა გადიდდეს, ანუ გაიზარდოს მუნვე. იგი გაიზრდება მაშინ, როდისაც შენ ხშირად ფიქრობ მასზედა სიყვარულითა და ლმობიერებითა. როგორადაც კაცი კაცს დაუახლოვდება, მაშინ იგი შეიტყობს მისსა ხასიათსა, მისთა აზრთა, სურვილთა, ერთი სიტყვით, იცნობს მას და ყოველთა მისთა თვისებათა, ეგრედვე უნდა ეცადო და გაიცნა იესო ქრისტე. როდისაც კაცს გაიცნობ და დაუახლოვდები, ამ ორში ერთი მოხდება: ან შეიტყობ, რომ იმ კაცს ბევრი ცუდი თვისება აქვს და ბევრი ცუდი ხასიათი, და შეწუხდები ამაზე და აღარ შეიყვარებ, ან შეატყობ, რომ ის კაცი კეთილი არის, მრავალი კარგი თვისება აქვს და უმეტესად შეიყვარებ მას და მიუახლოვდები. მსგავსად ამისა, ოდეს ხშირად ფიქრობ და მახლობლად გაიცნობ იესო ქრისტესა, იცნობ, ვითარი განუსაზღვრელი ღვთაებრივის სიკეთისა და სისრულის სახე იყო იესო ქრისტე, რასაკვირველია, უმეტესად შეიყვარებ მას, და ესრედ ღვთაებრივი მისი სახე გადიდდება და გაიზრდება შენს გულში.

ესრედი დაახლოება და გაცნობა იესო ქრისტესი, რასაკვირველია, არ დარჩება უქმად შენს გულში; იგი იწყებს სწავლასა და ქადაგებასა შენ შორის. ჰოი, ვითართა სიტყვათა გეტყვის იგი! ვითარსა გრძნობასა გააჩენს იგი შენს გულში! ვითარსა გაუმაძღარსა წყურვილსა ღვთაებრივისა მადლისასა, ვითარსა მისწრაფებასა, ვითარსა ნუგეშსა, ვითარსა მწუხარებასა, ვითარსა ნეტარებასა! მწუხარებასა - მაშინ, უკეთუ შენ შთავარდი ცოდვაში და უღალატე მას; ნეტარებასა - მაშინ, როდისაც შენ ჰგრძნობ მისსა სიახლოვესა. ქრისტე ღმერთი მარადის დაუცხრომლად ჰქადაგებს გულსა შინა მოყვრისასა; ასწავლის მას, ანათლებს, სწმედს მისსა ზნეობასა და ყოფაქცევასა. როგორადაც რომელმანმე ბრძენმა მოძღვარმა აიყვანოს ჭაბუკი მცირე წლოვანი, შეუდგეს მისსა სწავლსა და განათლებასა დღითი-დღე აღიყვანდეს მას ხარისხითგან ხარისხამდე, გაშლიდეს მისსა ჭკუასა, მართავდეს მისსა ზნეობასა, ვიდრემდის შეიყვანოს იგი სრულსა ჰასაკსა შინა, ეგრედვე ქრისტე ღმერთი ზრდის სულსა იმ კაცისასა, რომლის გულში იგი გამოისახა და იზრდება.

ესრედი ქადაგება, სწავლა და ხელმძღვანელობა ქრისტეს მადლისა არაოდეს არ დარჩება უნაყოფო კაცისთვის. კაცის გული და ზნეოდა ცოტ-ცოტად იცვლება, და კეთდება. აქ, ძმაო, ქრისტე ღმერთი იწყებს სასწაულის-მოქმედებასა შენს ბუნებაში. სასწაული არ არის ის, ძმაო, რომ გაგანათლოს შენ სწავლითა, ანუ აღგიხილოს გონიერი თვალი, ვითარცა მან ოდესმე აღუხილა ხორციელი თვალი შობითგან ბრმასა; ანუ ოდეს ქრისტე ღმერთი მადლითა თვისითა კაცსა, ცოდვით მკვდარსა, ცოდვასა შინა შთაფლულსა, აღადგინებს, გააცოცხლებს, ცოდვას მოაძულებს და კეთილ საქმეს შეაყვარებს; ვგონებ, რომელ ესე იქმნება ამის მსგავსი სასწაული, როგორადაც მან ააყენა ოდესმე ოთხი დღის მკვდარი ლაზარე.

გარნა, ძმაო ჩემო, მოქცევა კაცისა ცოდვილისა არ არის ადვილი, ერთობ ძნელი არის ყოვლისა კაცისთვის დასტოვოს ცოდვა, რომელსა იგი მიეჩვია, რომელი გარდაიქცა თითქმის მისდა ბუნებად, და მიიქვეს კეთილისა ყოფა-ქცევისადმი. დიდად უჭირს მას ეს; დიდსა მწუხარებასა ჰგრძნობს იგი, ოდესაც სურს დაივიწყოს თვისი საყვარელი ცოდვა და დაიწყოს წმიდა და პატიოსანი ცხოვრება, გარნა, არა მიმხედველი ამისა, ჰცდილობ იწყო წმიდა ცხოვრება და ყოველსავე სულგრძელად ითმენ უფლისა იესო ქრისტესათვის, იცოდე, რომ თვით უფალმა იესო ქრისტემ იწყო შენს გულში ეს მწუხარება და ვნება. გარნა, ოდეს შენი მწუხარება და თმენა ერთობ გადიდდა, ოდეს ცოდვამან ერთობ იწყო ძალადობა გულში და ტანჯვა შენი, გარნა შენ არა მიხედე ამას, არამედ სძლიე ცოდვასა, მაშინ შენ ჯვარცმულ ხარ უფლისა იესო ქრისტესა თანა; სოფელი შენდამო ჯვარცმულ არს და შენ სოფლისათვის, ვითარცა იტყვის პავლე მოციქული: ქრისტესთა მათ ხორცნი თვისნი ჯვარს აცვნეს ვნებუთურთ და გულისთქმით; გარნა უკეთუ შენ ქრისტეს თანა ჯვარცმულ ხარ, უთუოდ რომ ქრისტეს თანა აღსდგები მკვდრეთით.

აჰა, ძმანო, რას ნიშნავს სიტყვა პავლე მოციქულისა: ვიდრემდის გამოისახოს ქრისტე თქვენ შორის. აჰა, ვითარი განწყობილობა უნდა იყოს შენს და ქრისტეს შორის. იგივე წმიდა მოციქული პავლე იტყვის: თუ მე ცოცხალი ვარ ახლა, ჩემით არ ვარ ცოცხალი, არამედ ქრისტე სცხოვრებს ჩემს შორის. შენს გულშიდაც უნდა სცხოვრობდეს ქრისტე! ცხოვრება მისი ხელ-ახლად უნდა განმეორდეს შენს გულში ნაცვლად საკუთარისა ნებისა შენისა, ცოდვის უწმიდურის სურვილისა, ქრისტეს ნება, ქრისტეს სურვილი, ქრისტეს ნათელი ჰსუფევდეს შენს გულში, ერთი სიტყვით, ქრისტეს ტაძრად, ქრისტეს სადგურად უნდა გახდეს შენი გული, რომელიც და ინებოს ქრისტემან. - ამინ.

„ქადაგებანი იმერეთის ეპისკოპოსის გაბრიელისა“, ტომი I, ქუთაისი, 1913 წ.