დეკონოზი ვალენტინ ამფითეატროვი

სიტყვა სულთმოფენობიდან მეექვსე კვირიაკეს

და შევიდა ნავსა და წიაღჴდა და მოვიდა თჳსად ქალაქად. მაშინ მოართუეს მას განრღვეული ცხედარსა ზედა მდებარე და იხილა იესუ სარწმუნოებაჲ მათი და ჰრქუა განრღვეულსა მას: ნუ გეშინინ, შვილო, მიგეტევნენ შენ ცოდვანი შენნი. და აჰა ესერა მწიგნობართაგანთა ვიეთმე თქუეს გულთა შინა მათთა, ვითარმედ: ესე გმობს. იცნოდა იესუ ზრახვანი მათნი და ჰრქუა მათ: რაჲსა თქუენ ბოროტსა ჰზრახავთ გულთა შინა თქუენთა? რაჲ უადვილეს არს სიტყუად: მიგეტევნენ შენ ცოდვანი შენნი, ანუ სიტყუად: აღდეგ და ვიდოდე? ხოლო რაჲთა უწყოდით, რამეთუ ჴელმწიფებაჲ აქუს ძესა კაცისასა ქუეყანასა ზედა მიტევებად ცოდვათა, მაშინ ჰრქუა განრღვეულსა მას: აღდეგ, აღიღე ცხედარი შენი და წარვედ სახედ შენდა! და იგი მეყსეულად აღდგა და წარვიდა სახედ თჳსა. იხილა რაჲ ესე ერმან მან, დაუკჳრდა და ადიდებდეს ღმერთსა, რომელმან მოსცა ესევითარი ჴელმწიფებაჲ კაცთა.

მათე 9, 1-8

განრღვეულს, რომლის შესახებაც დღეს სახარებიდან მოვისმინეთ, ბედნიერება ჰქონდა, კურნება უშუალოდ იესუ ქრისტესაგან მიეღო. მაცხოვარმა, ნახა რა მომყვანებელთა რწმენა, ყოვლადძლიერითა სიტყვითა, განჰკურნა ვნებული: „აღდეგ, აღიღე ცხედარი შენი და წარვედ სახიდ შენდა!“ (მათე 9,6). სნეულისთვის მძიმე ავადმყოფობა სიხარულით შეიცვალა, ხოლო სასწაულებრივი კურნების შემხედვარე ხალხი კი ადიდებდა ღმერთს: „რომელმან მოსცა ესევითარი ჴელმწიფებაჲ კაცთა“ (მათე 9,8). თუმცაღა, მწიგნობართა შორის გამოჩნდნენ ისეთებიც, ვინც ბოროტად განიკითხეს მაცხოვარი, ხოლო მათ კი კიცხავს სახარება, ქრისტიანობა და ეკლესია. წმიდა დედაჲ ჩვენი ეკლესია გვასწავლის, რომ ადამიანები მოვალენი არიან, ძალისა და შესაძლებლობისდა მიხედვით, ერთიმეორეს უმსუბუქებდნენ მძიმე ცხოვრებისეულ შრომას, წარუმატებლობასა და ტანჯვას.

დავფიქრდეთ ჩვენს ქრისტიანულ საზოგადოებაზე, სინამდვილეში ასეა თუ არა.

ხშირად ხდება, რომ ადამიანები მხოლოდ საკუთარ კეთილდღეობაზე ფიქრობენ და გულგრილნი არიან მოყვასის ხვედრის მიმართ. ისეც ხდება, რომ ნადირებივით ერთმანეთს უსაფრდებიან, ჭყლეტენ, აკოტრებენ ერთმანეთს, თავისთვის რომ უკეთესი მიიტაცონ გაიძვერობასა და ყოველგვარ თვალთმაქცობას მიმართავენ, არ ფიქრობენ რა არც ღირსებაზე, არც ზნეობრივ სრულყოფილებაზე, არცა სამარადისო დანიშნულებაზე. აზრისა და ცხოვრების ამგვარი მიმართულება ფრიად საშიშია, ერთობ ცოდვიანი.

მიწიერ არსებობაზე, არსებობის საშუალებებზე გამუდმებული ზრუნვა ყველა ადამიანისთვის თანაბრად დამღუპველია – მდიდრებისთვის და ღარიბებისთვის, ძლიერთათვის და სუსტებისთვის.

არსებობენ ადამიანები, რომლებისთვისაც, როგორც ჩანს, ცხოვრების საშუალებებზე ზრუნვა გამარჯვებითა და ზეიმით სრულდება. სახე ამგვარი ადამიანებისა მოცემულია იგავში მდიდრის შესახებ. მდიდარს უზარმაზარი მინდვრები ჰქონდა და უხვ მოსავალს იღებდა. იგი ისეთივე თვითკმაყოფილებით მიდიოდა და ათვალიერებდა თავის სამფლობელოს, როგორც აწინდელ დროს ბევრი ათვალიერებს პროცენტიან ქაღალდებს, ითვლის თავის კუპონებს, აყურადებს, აკვირდება, რათა უკეთ დააბანდოს თავისი კაპიტალი და ბრუნვაში მოქცევით გაამრავლოს იგი. მდიდარი ამბობს: ასე მოვიქცევი: „დავარღჳვნე საუნჯენი ჩემნი და უფროჲსნი აღვაშენნე და შევიკრიბო მუნ ყოველი ნაყოფი და კეთილი ჩემი. და ვჰრქუა სულსა ჩემსა: სულო, გაქუს მრავალი კეთილი დაუნჯებული მრავალთა წელთაჲ: განისუენე, ჭამე და სუ და იხარებდ. ჰრქუა მას ღმერთმან: უგუნურო, ამას ღამესა მიგიღონ სული შენი შენგან; ეგე, რომელ მოიმზადე, ვისა იყოს?“ (ლუკა 12, 18-20).

სიმდიდრეზე ფიქრებში მოზეიმე დამგროვებელმა დაივიწყა თავისი სულიც, ღვთის სასუფეველიც, ისიც, თუ რა ბედი ეწეოდა კუბოს მიღმა. და რა? განა სიმდიდრე და სიამოვნება მხოლოდ მირაჟი და აჩრდილი არ იყო, რომელსაც იგი ასე დიდხანს და ამაოდ მისდევდა? სიმდიდრისა და სიამოვნების დევნაში იგი უეცრად დაეცა, მოცელილი ღვთიური განაჩენისაგან. მაშინ, როცა გადაწყვიტა ესარგებლა, დამტკბარიყო თავისი საქმიანობის ნაყოფით, საკუთარი თავისთვის შრომითა და ზრუნვით, სიმდიდრემ დატოვა იგი, წავიდა მისგან, ხოლო თავად იგი კი ღვთის სამსჯავროზე შიშველი სიმართლისაგან, კეთილ საქმეთაგან განძარცული, ღვთის სასუფევლისადმი გაუცხოებული წარადგინა.

კაცთაგან ბევრისთვის ცხოვრების საშუალებაზე ზრუნვა მოუსვენარ, მძიმე, გამუდმებულ, დაუსრულებელ შრომად იქცევა ხოლმე. დღიდან დღემდე, გათენებიდან დაღამებამდე მათი ფიქრი და აზრი ცხოვრების საშუალებებს, მოგებას, დანაზოგს, შემოსავალ-გასავალს, მომავლის მარაგს დასტრიალებს. დღიდან დღემდე, წლიდან წლამდე ისინი იმ ბედნიერ დროს ელიან, როცა საქმეთაგან სასურველ განსვენებას ეწევიან. მოთხოვნილება და ჯანჯალი მრავლდება, როგორც სარეველა, კმაყოფილება და დასვენება კი მიუწვდომელი რჩება.

რატომ ხდება ასე? ამ კითხვაზე იუდეველებს წმინდა წინასწარმეტყველმა ანგიამ თავის წინასწარმეტყველებათა პირველ თავში უპასუხა: „ბევრს თესავთ, მაგრამ ცოტას მკით; ჭამთ, მაგრამ ვერ ძღებით; სვამთ, მაგრამ ვერ იკლავთ წყურვილს; იცვამთ, მაგრამ ვერ თბებით; გახვრეტილი ქისისთვის იღებს მშრომელი შრომის საზღაურს“ (ანგია 1, 6). ბევრის მოლოდინი გაქვთ, მაგრამ მცირედი გისრულდებათ. რად მოგეცათ ასეთი ხვედრი? იმიტომ, რომ, იტყვის უფალი წინასწარმეტყველის პირით, „მიგდებულია ჩემი სახლი, თქვენ კი ყველანი თქვენს სახლებზე ზრუნავთ“ (ანგია 1, 9). მსგავსი სვე-ბედი ექნებათ იმათ, ვინც თავისი ყოფითი მოგებით დაკავებული ნაკლებად იგონებს ღმერთს, მომნიჭებელს ყოველთა სიკეთეთა, ნაკლებ ცდილობს სათნო-ეყოს მას სარწმუნოების, სიყვარულისა და ღვთისმოსაობის საქმეებით, ნაკლებად ფიქრობს ჰმადლობდეს მას, თავისი, როგორც ქრისტიანის, მოწოდებას ივიწყებს. ასეთ ადამიანებს ყოველთვის ექნებათ იმ რწმენის უქონლობა, რომ ღმერთი მათ საქმიანობას აკურთხევს, მათ სუსტ ძალებს განამტკიცებს, გაჭირვებისა და წარუმატებლობის ჟამს შეეწევა მათ. ასეთი სასოებისა და დაჯერებულობის გარეშე მათ არ ექნებათ რწმენა საკუთარ თავში. მათი ძალები დასუსტდება. მათი ცხოვრებისეული შრომა დამძიმდება და მართლაც არსებობისათვის ბრძოლად გადაიქცევა, გამთანგველ ბრძოლად, ხშირად უნაყოფო და უსიხარულო ბრძოლად...

ამოისუნთქე და გაიმხნევე თავი, გათანგულო და ძალადაკარგულო მშრომელო და მორკინალო, თუმცა გვიანი, მაგრამ გულითადი მოქცევით მისკენ, ვინაც თქვა: „მოვედით ჩემდა ყოველნი მაშურალნი და ტჳრთ-მძიმენი, და მე განგისუენო თქუენ“ (მათე 11,28).

საბედნიეროდ, არიან ადამიანები, ვისთვისაც დამქანცველი ზრუნვა თავიანთ ყოფით გამორჩენასა და ინტერესებზე თითქოსდა არ არსებობს. გულთა შინა თვისთა ისინი უფლის სიტყვებს იგონებენ: „ნუ ჰზრუნავთ სულისა თქუენისათჳს, რაჲ სჭამოთ და რაჲ ჰსუათ; ნუცა ჴორცთა თქუენთათჳს, რაჲ შეიმოსოთ“ (მათე 6,25). „მიჰხედეთ მფრინველთა ცისათა, რამეთუ არა სთესვენ, არცა მკიან, არცა შეიკრებენ საუნჯეთა, და მამაჲ თქუ­ენი ზეცათაჲ ზრდის მათ. არა-მე უფროჲს თქუენ უმჯობეს ხართა მფრინველთა?“ (მათე 6,26). რამდენი სასიხარულო და სანუგეშო რამაა ამ აღთქმაში! ჭეშმარიტი ბედნიერებაა, რომ ჩვენს ხვალინდელ დღეზე თავად უფალი ზრუნავს. რა თქმა უნდა, ჩვენ მისი იმედი უფრო მეტად შეიძლება გვქონდეს, ვიდრე შემოსავლებისა ჩვენი სახლებიდან, მიწებიდან, პროცენტიანი ქაღალდებიდან და სხვა მოჩვენებებიდან, რომლებიც ზოგიერთებს განაწყობენ სდიონ მოგებას.

გულწრფელად პატიოსანი ადამიანები არ უშინდებიან, არ გაურბიან შრომას, იციან რა, რომ ადამიანი შრომისთვის იბადება, რომ ღვთის ნებაა – იშრომო. მაგრამ ასეთების შრომა არასდროს გადაიქცევა რაც შეიძლება მეტი მოგებისთვის დევნად, სულ უფრო მზარდი და გაუთავებელი საჭიროებების დასაკმაყოფილებლად. ბევრი იქნება თუ ცოტა, ისინი თავიანთი შრომით მოიპოვებენ, ახსოვთ რა, რომ „აქა ერთისა არს საჴმარ“ (ლუკა 10,42). მათ უფლის სიტყვისა სჯერათ: „ეძიებდით პირველად სასუფეველსა ღმრთისასა და სიმართლესა მისსა, და ესე ყოველი შეგეძინოს თქუენ“ (მათე 6,33). ამგვარად სწამთ რა, არ უშინდებიან გაჭირვებასა და ნაკლულოვანებას, რამეთუ იციან, რომ უფალი არ დატოვებს მათ. პატიოსან ადამიანებს საკუთარი ცხოვრებიდან შეუძლიათ უამრავი მაგალითისა და გამოცდილების მოგონება, თუ როგორ უგზავნიდა მათ უფალი ღმერთი დახმარებას მათი ცხოვრების უმძიმეს წუთებში. პატიოსანმა ადამიანებმა უწყიან, რომ ცხოვრება არაა ნადიმი, მხიარულების – დღესასწაული, მაგრამ უფალი ისმენს მათ ვედრებას დღესა მწუხარებისასა.

ჭეშმარიტად პატიოსანი ადამიანებისთვის ცხოვრებისეული წარუმატებლობანი და ნაკლულოვანებანი თავის მძაფრ ხასიათს კარგავენ იმის გააზრებისას, რომ მთელი ჩვენი მიწიერი არსებობა მარადისობის წინაშე თითქოსდა მხოლოდ ერთი გაელვებაა, რომ მიწიერი ბედნიერება, რაოდენ დიდიც არ უნდა იყოს იგი, არაფერია საუკუნო ნეტარებასთან შედარებით. ხოლო იმედი ქრისტიანული, რომელსაც ზეცის დესპანს უწოდებენ, დე ნურასოდეს განგვეშორება ჩვენ. ხედავთ და გესმით მისი მაცხოვნებელი და სულის განმაახლებელი შედეგებისა განრღვეულზე. წართმეოდა რა ხელ-ფეხი და ყოველგვარი მოძრაობის უნარი, იგი განკურნებას ელოდა. ელოდა და მიიღო კიდეც. მიიღო, რადგანაც მას ყველაფერი სტკიოდა, ყველაფერი აწუხებდა, გარდა გულისა. გული კი მას მორწმუნე ჰქონდა, სიცოცხლეს მოწყურებული, არა ისეთი, ფულით რომ ფასდება, არამედ სიცოცხლისა შეუფასებელისა, უსაზღვროსი, სამარადისოსი. ღმერთმა ქნას, ჩვენ ყველას ისეთი გული და ისეთი რწმენა გვქონდეს, როგორიც სახარებისეულ ადამიანებს ჰქონდათ, ღმერთი რომ განადიდეს, და ჩვენც პატივი გვქონდეს განვიცადოთ კეთილმოკრძალებული გაოცება ღვთიური მოწყალების მიმართ, განუწყვეტლივ რომ გვეძლევა ჩვენ ცოდვილებს, და ვადიდებდეთ უფალს გულით, გონებით, ლოცვით, მთელი ჩვენი ცხოვრებით. ამინ.

თარგმნა დეკანოზმა არჩილ მინდიაშვილმა
დეკანოზი ვალენტინ ამფითეატროვი „საკვირაო ქადაგებები“ (I ნაწილი)